Van der Lijn-reservaat
Over het erfgoed
Dit reservaat werd in 1953 aangewezen als eerste aardkundig monument van Nederland. In een ver verleden was Flevoland bedekt door een dikke laag ijs, afkomstig van gletsjers in Scandinavië. Deze gletsjers brachten vele stenen mee die je nu in het Van der Lijn reservaat terugvindt. Ingepakt in ijs hebben deze stenen hebben ongeveer 1.200 kilometer afgelegd, met een snelheid van slechts 100 meter per jaar. Ze zijn bij Urk tot rust gekomen en daar zijn de zwerfkeien duizenden jaren ongemerkt blijven liggen.
Drooglegging
In 1942, direct na de drooglegging van de Noordoostpolder, ontdekten de amateur-geologen D. de Waard en P. van der Lijn de massa’s rolronde stenen.
Ze begrepen onmiddellijk wat de oorsprong ervan moest zijn en ijverden direct voor een beschermde status van het gebied. In 1953 werd het stenenveld – mede dankzij de steun van de bekende natuurhistoricus dr. Jac. P. Thijsse – aangewezen als eerste geologisch reservaat in Nederland.
Jeneverbes
Het geologische reservaat heeft meer te bieden dan historie alleen: op deze door leem en keien ondoorlatende bodem hebben zich bijzondere planten gevestigd. De zeldzame liggende ganzerik groeit er volop en het is het enige gebied in Nederland waar spontaan jonge jeneverbesstruiken kiemen en opgroeien.
En dat ondanks (of is het juist dankzij?) het feit dat de vegetatie tientallen jaren intensief chemisch werd bestreden om begroeiing van de eindmorene – zoals de opeenhoping van keien en leem aan de rand van een gletsjer heet – te voorkomen. Als proef wordt er al enkele jaren geen gif meer gebruikt. Schapen en paarden houden nu de vegetatie in het keienlandschap kort.
Aardkundig monument
Het Van der lijn reservaat is nu een Aardkundig Monument, een titel die vergelijkbaar is met bijvoorbeeld de kwalificatie Staatsnatuurmonument of Bouwkundig monument.
Omdat de eindmorene bijzonder kwetsbaar is en grote wetenschappelijke waarde heeft, is het gebied gesloten voor publiek. Elders in Flevoland, in de Gesteentetuin op Schokland, kun je echter een goede indruk te krijgen van wat een morene zo bijzonder maakt.
Locatie
Vormtweg, 8321 NC Urk
Praktische informatie
Niet toegankelijk
Het Van der Lijn reservaat is kwetsbaar en daarom niet vrij toegankelijk voor publiek. Vanaf het naastgelegen fietspad kun je het reservaat echter goed bekijken. Excursies op aanvraag.
