Dier in beeld: blauwborst

Onbekende, kleurrijke voorjaarszanger: de blauwborst

De prachtig gekleurde blauwborst is een echte lentevogel, die in Flevoland vooral voorkomt in moerasgebieden, ruigtes in de buurt van water, rietvelden en plekken met verspreide wilgen- en elzenbosjes. Veel mensen kennen de vogel niet, toch is hij in het voorjaar goed te zien en te horen in de genoemde leefgebieden. En ja, de blauwborst is verre familie van de bekende roodborst op de voedertafel in je achtertuin!

De blauwborst is een kleine trekvogel die voorkomt in grote delen van Europa en Azië. Hij overwintert in Portugal en Spanje of sub-Sahara Afrika en arriveert in maart in Nederland. De broedperiode begint in april. Het mannetje blauwborst is een prachtig vogeltje en heeft een blauwe kin en borst met in het midden een witte vlek (‘ster’). Aan de onderkant wordt de blauwe borst begrensd door een zwarte band, een dunnere witte band en daaronder een roestrode vlek. Spreidt een blauwborst zijn staart, dan zie je opvallende oranjebruine staartbasis met een zeer brede zwarte eindband. Bij het vrouwtje ontbreekt de blauwe borst, maar net als het mannetje heeft zij een lichte wenkbrauwstreep en een dezelfde oranjebruine staartbasis met zwarte eindband.

Succesvolle soort

Blauwborsten hebben een voorkeur voor natte en insectenrijke gebieden met open delen, dicht struikgewas èn loofboombegroeiing. De geleidelijke overgang van rietmoerassen naar moerasbos vormt een uitstekend leefgebied. Omdat dergelijke (moeras)natuur in Flevoland in aanzienlijke mate voorkomt, doet de soort het goed in onze provincie. Dit type habitat is de afgelopen decennia sowieso flink toegenomen in Nederland, waardoor de blauwborst zo talrijk is geworden in ons land dat hij als een van de weinige soorten van de Rode Lijst is gehaald. Jaarlijks broeden er ongeveer 15.000 paartjes in Nederland.
Neefje van de roodborst

Zowel blauwborsten als roodborsten behoren tot de familie van de lijsters. Qua grootte (14 cm), dieet, houding en postuur lijken ze zelfs behoorlijk op elkaar. Ondanks hun succes zijn blauwborsten in Flevoland echter nog steeds een stuk zeldzamer dan roodborsten. Bovendien bewonen ze een volstrekt ander soort gebied. De blauwborst zoekt het liefst grote, waterrijke natuurgebieden op, terwijl de roodborst het prima naar z’n zin heeft als huis- en tuinvogeltje. Een blauwborst zal je dan ook niet zo snel vinden in je achtertuin, een roodborst wel. Om die reden zijn roodborsten dan ook een stuk ‘bekender’ bij het grote publiek. Blauwborsten zijn overigens nauwer verwant aan de nachtegaal, de noordse nachtegaal en de roodkeelnachtegaal dan aan de roodborst. Zijn volksnaam ‘waternachtegaaltje’ is dan ook erg treffend gekozen.
Fraaie zangcapaciteiten

Blauwborstmannetjes zingen vooral vroeg in de ochtend. Hun zang is zeer afwisselend, met een wat snerpend begin. Daarna volgen heldere tonen, bijgemengd met perfecte imitaties van andere soorten. Vanaf medio mei tot in juli, wanneer de mannetjes een partner hebben gevonden en een nest hebben gemaakt, beperkt hun zangactiviteit zich tot de eerste uren na zonsopgang en moet je meer je best doen om er eentje te vinden. Voordeel is wel dat hij tijdens z’n voorstelling vaak prachtig en langdurig zichtbaar is en je dus uitgebreid van zijn fraaie zangcapaciteiten èn zijn prachtige kleuren kunt genieten.

Blauwborst zien en horen?

Dan moet je in april of mei naar de Lepelaarplassen, de Kamperhoek, de Rotterdamse Hoek, de Oostvaardersplassen of de Marker Wadden. Daar zingen de blauwborstmannetjes dan uitbundig en goed zichtbaar op een prominente en vaak goed zichtbare zangplek: in de top van een wilg, vanaf een paaltje of bovenop een rietpluim of lisdoddesigaar.

Onbekende, kleurrijke voorjaarszanger: de blauwborst

Succesvolle soort

Neefje van de roodborst

Fraaie zangcapaciteiten

Blauwborst zien en horen?

Steun ons werk

Zoeken

Het Flevo-landschap