Scheepswrakken

Over het erfgoed

Flevoland is één van de grootste ’scheepskerkhoven op het droge’ ter wereld. Archeologen vermoeden dat er in zevenhonderd jaar dat de Zuiderzee bestond, wel zo’n drie- tot vierduizend schepen op de bodem zijn geëindigd. Tijdens de inpoldering zijn – tot nu – maar liefst 435 van die scheepswrakken teruggevonden. Om dit scheepskerkhof in het landschap van Flevoland zichtbaar te maken zijn zo’n 200 vindplaatsen gemarkeerd door middel van een baken: een blauw-witte paal van een paar meter hoog met een rood scheepje in de top.

Locatie Praktische informatie

Historisch erfgoed

Sommige van de 435 gevonden scheepswrakken in Flevoland, hebben honderden jaren onder het water van de Zuiderzee gelegen. Een groot aantal van de wrakken werd direct na de inpoldering – al dan niet na historisch onderzoek – geruimd. Dit gebeurde met name in de Noordoostpolder. Later beleid was er juist op gericht om de schepen in de grond te behouden voor wetenschappelijk onderzoek. De wrakken laten immers zien met wat voor boten mensen vroeger voeren en wat men aan boord meenam. We erkennen de vindplaatsen nu als belangrijke historische tijdscapsules die goed bewaard blijven in de zuurstofarme kleibodem. Deze historische wrakken worden gemarkeerd met een blauw-witte paal met bovenop een rood scheepje.

Verscholen wrakken

In zuidelijk Flevoland zijn ongeveer zeventig schepen gevonden. Dit aantal is lager dan elders in Flevoland doordat de landbouwkavels in deze polder groter zijn. Hierdoor zijn minder vaarten en sloten gegraven en daardoor ook minder wrakken gevonden. Tevens hebben grote delen van deze polder een natuurbestemming gekregen. Daar liggen zonder twijfel ook nog wrakken verscholen. Het oudste wrak uit zuidelijk Flevoland komt uit de vijftiende eeuw, de Late Middeleeuwen dus. Het meest recent gezonken scheepswrak komt uit het begin van de twintigste eeuw.

Scheepswrakkenroute

Bij Almere zijn meer dan 25 wrakken en fragmenten van schepen ontdekt. Elf daarvan zijn aangemerkt als rijksmonument. Deze wrakken zijn zo bijzonder en uniek dat ze historisch erfgoed zijn voor Nederland. Je ziet de schepen echter niet of nauwelijks liggen in het landschap. Velen zijn afgedekt om ze voor de toekomst te beschermen en te bewaren. Soms zie je een heuvel in het landschap of een bocht in de weg, die het verkeer om het wrak heen leidt. Bij Almere is een wandelroute uitgezet die langs meerdere historische scheepswrakken leidt.