Bomen planten
Hoewel de aanleg van het park startte in 1974, was er al in 1970 begonnen met de aanplant van bomen en struiken rondom het huidige park. Op grote schaal werden populier, wilg, meidoorn, sleedoorn, veldesdoorn, els, kornoelje, krent, hazelaar, wilg en haagbeuk in de grond gezet. Toen er bekend werd dat er een natuurpark zou komen – werd daar es, esdoorn, eik, beuk, iep en spar aan toegevoegd. Er werden lanen en uitkijkpunten aangelegd en een uitkijkwal aangebracht met grond die overbleef bij het graven van waterpartijen. Nu, na 50 jaar zijn de bomen reuzen geworden en is de, ontworpen, parkachtige uitstraling werkelijkheid geworden.
Pioniers in Nederland
Vanaf 1976 leven er wisenten in Natuurpark Lelystad. Door de jaren heen zijn er meer dan 120 wisenten vanuit Natuurpark Lelystad uitgezet in tientallen natuurgebieden in Europa. De dieren vormden daar nieuwe fokkuddes, zodat het aantal wisenten gestaag bleef groeien en het voortbestaan van de soort werd gewaarborgd. Inmiddels zijn er in Nederland meerdere plekken waar wisenten leven, dit zijn vaak nakomelingen van dieren uit Natuurpark Lelystad.
Bevers zoeken de vrijheid op
In 1988 arriveerden de eerste gehouden bevers in Natuurpark Lelystad. Het was de bedoeling om met deze bevers te gaan fokken en hun nakomelingen uit te zetten in de Biesbosch. Maar de gehouden bevers hadden grotere plannen. Zij ontsnapten uit hun verblijf door een tunnel onder de weg door te graven. Eenmaal in het wild plantten ze zich zo voorspoedig voort, dat er inmiddels weer ongeveer 300 bevers in Flevoland leven, waarvan 20 in Natuurpark Lelystad.
Van schets naar landschap
Het is opmerkelijk dat het oorspronkelijke landschappelijke ontwerp van Natuurpark Lelystad vrijwel exact is gerealiseerd zoals de RIJP het voor ogen had. Op de schets uit 1981 is het volledige park al ingetekend zoals we het nu kennen. Alleen de A6 ontbreekt nog! Landschapsarchitect Evert Vermeer kwam na de realisatie van het park nog regelmatig op bezoek en mijmerde dan dat het exact zo was geworden als hij het zich had voorgesteld.
Przewalski’s in Mongolie
Door een steeds kleiner wordend leefgebied en bejaging stierf het przewalskipaard in 1968 uit in het wild. De ‘Stichting tot Behoud en ter Bescherming van het przewalskipaard’ zette zich in voor het redden van de paardensoort. Geschikte ‘dierentuin-przewalski’s’ werden verzameld in een fokprogramma. Omdat Natuurpark Lelystad de perfecte schakel vormde tussen dierentuin en wilde natuur, werden hier de dieren gefokt en kregen zij de kans om te verwilderen. Het fokprogramma leidde ertoe dat er vanaf 1992 przewalski’s ‘terug’ konden worden gebracht naar de Mongoolse steppe. Met als resultaat dat daar nu weer przewalskipaarden in het wild leven.
De natuur beleven
Al vanaf de oprichting van Natuurpark Lelystad spelen recreatie en natuurbeleving een belangrijke rol. Inmiddels is het park niet langer alleen maar een ‘achtertuin voor de Lelystedeling’ maar een toeristische trekpleister met aantrekkingskracht voor heel Nederland. Hier kun je over verharde paden door de natuur wandelen, zeldzame diersoorten bekijken en heerlijk tot rust komen bij een van de prachtige
uitzichtpunten en na afloop een kop koffie nuttigen op een geweldig terras. Het park ontvangt jaarlijks meer dan 200.000 natuurliefhebbers.
Centrale plas
Het huidige, waterrijke centrumgebied met enkele grote plassen is het resultaat van zandwinning voor de A6. In 1978 en 1979 is hier 1.345.000 m3 zand gewonnen voor de aanleg van de Rijksweg. Deze diepe zandwinputten vulden zich met water en veranderden in plassen met wisselende diepten. Jaarrond verblijven hier veel watervogels. Zo vormen bomen op de eilanden in de plas een rustplek voor honderden aalscholvers en zijn er tientallen soorten watervogels te vinden, waaronder bijzondere soorten zoals grote zaagbekken, nonnetjes en roerdompen.
Lerend beheren
Hoe beheer je een park als Natuurpark Lelystad, als je geen enkel voorbeeld hebt. Het is al 50 jaar een kwestie van observeren, analyseren, kennis uitwisselen, aanpassen en dus lerend beheren. Eerst door de Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders, Artis en later Het Flevo-landschap. Een doorlopend proces dus. Een mooi voorbeeld is dat in 1975 de elanden nog werden bijgevoerd en inmiddels vinden de elanden in het park nu zelfstandig voedsel in hun gebied. Een omslag van dieren verzorgen naar de ruimte bieden.
Spontane natuur
Natuurpark Lelystad is door de grote variatie in begroeiing, open water, bosschages, bosovergangen en begrazing een magneet voor veel ‘wilde’ planten en dieren. En er worden nog jaarlijks vele nieuwe soorten gevonden. Hoewel niet exact bekend, wordt geschat dat er ongeveer tweeduizend verschillende soorten planten, dieren en paddenstoelen in het park voorkomen. Vanaf het begin van de aanleg zijn veel bomen, struiken en planten aangevoerd, maar veel soorten hebben zich spontaan gevestigd, zoals de ree, de vos, de boommarter en tientallen soorten insecten, amfibieën, planten en paddenstoelen.
Park op de bodem van de Zuiderzee
In 1975 startte de aanleg van Natuurpark Lelystad. Een gebied waar grote grazers als wisent, przewalskipaard en eland in een natuurlijke omgeving leven. Aangelegd voor de nieuwe bewoners van Lelystad en de rest van Flevoland. Ooit begonnen als samenwerkingsproject van de Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders en Artis, is Natuurpark Lelystad uitgegroeid tot een rijk en divers natuurgebied met grote waterpartijen, spannende doorkijkjes en verrassende dieren. Ter gelegenheid van het 50 jarig bestaan van het Natuurpark, vind je op 10 plekken jubileumborden met de unieke geschiedenis.
Benieuwd naar het hele verhaal? Koop het jubileumboek en de speciale wandelkaart in het bezoekerscentrum.
